Close
Giriş Bilgileriniz

1 sonuçtan 1 ile 1 arası

Konu: Ton Üzerine Makale 2

  1. #1
    Gitar Dersi Video
    Durumu: Korhan Kandil çevrimdışı
    Üyelik tarihi: Jan 2009
    Yaş: 34
    Mesajlar: 208
    Beğendiği Mesajlar: 77
    44 Mesajına 72 beğeni yapıldı.

    Standart Ton Üzerine Makale 2

    İlkini paylaşmıştım 2. si de geldi. Yunus abi saolsun.

    İkinci ton makalesine hoşgeldiniz!

    Bu yazımda bir gitaristin bir gün ton ayarlamaya karar vermesiyle birlikte hangi yolları izlediği konusunda sizlere bildiklerimi aktaracağım.

    Basitlik konusunda önceliği clean tona vereceğim. Artık clean tona temiz ton diyorum, haberiniz olsun. Aynı şekilde distortion/drive/dirt/fuzz/gain kirli ton oluyor, ayrıca belirtilmemişse.

    Evvet. Bu arkadaşımızın güzel bir amfisi ve güzel bir gitarı var. Ne oldukları önemli değil. Kendisi aynı temiz tonda hem ritim atabilecek hem de solo atabileceği bir ayar yapmak istiyor. öncelikle, kendisinin de bildiği üzere, ton ayarlamanın en kolay yöntemi, hiç şüphesiz amfideki potansların sıfırı gösterdiği noktalardan başlamaktır. Onun için amfisinin ısınmasını beklerken amfinin tüm ayarlarını sıfırlıyor. Sololarda ve ritimde aynı tonu istediği için hangi tonun öncelikli olduğunu kendisine soruyor. Farz edelim arkadaşımız sololara odaklanmak istesin. Soloyu da diyelim şimdilik sap manyetiği ile atıyor. O zaman önce sap manyetiğini seçiyor.

    Burada kesinlikle amfinin üzerindeki ayarları sırasıyla takip etmekte fayda var. Nasıl mı?

    Amfinizin ayar kısmına bakın. Orada belli bir sırayı takip ederler. Bazı amfilerde öncelikle TREBLE ayarı gelir, daha sonra MID, BASS, PRESENCE ve MASTER vardır. Marshall kafa amfilerinde giriş sol tarafta olduğu halde tersten düşünürseniz olayın yine aynı olduğunu görebilirsiniz. Başka amfilerde de bakarsınız ilk başta BASS vardır. Bunun olmasının ardında bir neden var. Bu da amfinizin sinyalinizi nasıl işlediği ile alakalı.

    TREBLE - MID - BASS

    http://img130.imageshack.us/i/screen...0327at916.jpg/

    şekil 1: Fender '65 Deluxe Reverb Reissue şematiği. [1]

    Üstte gördüğünüz benim amfimin normal kanalının devresinin preamfisinin birinci kazanç kademesidir. TREBLE ve BASS değerlerini ararsanız devreyi en çok etkileyen şeyin TREBLE olduğunu görebilirsiniz. Ondan ilk önce TREBLE ayarının yapılmasında fayda var. BASS kısıkken TREBLE ayarı yapmak çok kolaydır. Yavaş yavaş istediğiniz ayara getirirsiniz, bir yerden sonra fazla kaçmaya başlar. Orada durursunuz. Ayrıca ilk ayarın amfinin kazancına katkısı en çoktur. Daha sonra MID ve BASS ayarı yapabilirsiniz. Buradaki konsept "tüme gelme yöntemidir." Kişisel olarak ton ayarlarken her zaman tüme gelme yöntemini kullanırım. Bu yöntem DOĞRU TONA en kolay ulaşacağınız yöntemdir. Amfinizde GAIN ayarı varsa onu amfinizin ilk EQ ayarıyla birlikte ayarlayabilirsiniz.

    Bütün bunları yapmadan önce VOLUME ayarınızı biraz da olsa açmayı unutmayın


    Bu şekilde sevdiği ayarı yaptıktan sonra eğer aynı amfi ayarlarıyla ritim tonunu köprü manyetiğiyle çalmak istiyorsa köprü manyetiğine alıp tonun uygunluğuna bakıyor. Belki bu esnada TREBLE/PRESENCE ve BASS ayarında ufak bir değişiklik yapabilir. Manyetikler birbirine benzer manyetiklerse ve MID ayarını solo için abartmamışsanız iseniz ona dokunmaya gerek yok. REVERB gibi ayarların zaten ayarlanması istenilen sonuca göre olacaktır ve genelleme yapmak doğru değil diye bahsetme ihtiyacı duymuyorum burada.

    Bu ayarlar çaldığınız ses seviyesine göre farklılık gösterecektir. Sesi açtıkça ihtiyacınız olan TREBLE ve BASS miktarı azalıp bunlara oranla MID miktarı artacaktır. Bunun nedeni insan kulağının farklı ses düzeylerinde ses frekanslarını farklı duymasıdır. Fletcher-Munson grafiğine bakacak olursak bunun yapılan ölçümlerle nasıl onaylandıgını görebiliriz.

    http://img24.imageshack.us/i/500pxlindos4svg.png/

    Bu deneyin nasıl yapıldığını açıklayayım. Deneyi yapacak birkaç kişi topluyorsunuz ve ardından onlara belli bir ses düzeyinde 1000 Hz (1kHz)'lik bir ton dinletiyorsunuz. Daha sonra frekansı yavaş yavaş düşürürken o kişinin duyduğu sesi aynı yükseklikte tutmasını söylüyorsunuz. Bir bakmışsınız o kişinin 20 Hz'te ses duyması için 1 kHz'e gore sesin 70 kat açılması gerekiyor. Bundan dolayı gitar çalmak daha yüksek ses seviyelerinde daha zevklidir: amfinin tonu sesi açtıkça farklı DUYULUYOR. Ton denen olayın kafanızda olduğunu söylemiştim bir önceki yazımda. Bakın ne kadar doğruymuş

    Ondan çalacağınız her ses seviyesi için farklı bir ayar yapmanız gerekmektedir. Bundan dolayı amfinizin tonunu ayarladıktan sonra o potansların pas tutmasına ihtimal vermeyin. Mutlaka bazen canınız daha yüksek sesle çalmak isteyecektir. O zaman ayarınızı ona göre yaparsınız.

    NOT: YÜKSEK SESTE MÜZİK DiNLEMEK KULAĞINIZA GEÇİCİ VE KALICI ZARARLAR VEREBiLiR. KULAKLARINIZ AĞRIYORSA SESİ KISIN VE ÇALMAYA KULAKLARINIZ DİNLENİNCE DEVAM EDİN. KULAKLARINIZI BU ŞEKILDE İSTİSMAR ETMEK GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYAN ZARARLAR VEREBİLİR. HER ZAMAN KULAKLARINIZI KORUYUN VE YÜKSEK SESE MARUZ KALACAĞINIZ ZAMAN KULAKLARINIZI KORUMAK İÇİN ONA UYGUN EKİPMAN KULLANIN.

    GAIN

    Aynı her ayarda olduğu gibi bu ayarda da tüme gelme yöntemini uygulayın yoksa tonunuz aşırı kirli olup hem daha gürültülü hem de uygun olmayan bir hale bürünür. Hatta bir gitaristin kötü olduğunu anlamak için kullandığı gain miktarına bakmanız yeterlidir. Eğer yapmak istediği müzik için gereğinden fazla kirlilik varsa bu adam o fazla kiri hatalarını örtbas etmek için kullanıyordur.


    PRESENCE

    Presence nedir diye sorarsam nasıl cevaplarsınız? TREBLE-vari bir ayardır? Tam olarak değil. Presence ayarı üst MID frekanslarını kontrol ettiği halde bunu lambalı amfilerde genel olarak negatif geribesleme çevrimi ile tasarlarlar. Yani siz PRESENCE ayarını açtıkça aslında siz negatif geribeslemeyi toprağa göndererek azaltıyorsunuz ve buna bağlı olarak amfinizin çıkışta ürettiği üst MID frekansları artıyor. Bu ayarda aşrıya kaçarsanız, amfinin önünde durmak bir işkenceye döner çünkü kulağın en hassas olduğu frekansa saldırıyorsunuz.

    REVERB

    Reverb hastalık gibidir, alıştınız mı bırakamazsınız, hayatınız eksik gibi gelir. O zaman vay halinize, Plexi, JCM800, JTM45, AC30 gibi amfileri kullanırken kendi başlarına kullanamayacak, bir reverb pedalına veya bir reverb ünitesine ihtiyaç duyacaksınız. Kayıt alırken reverb konsoldan da eklenebileceği için öyle çok sıkıntıya girmezsiniz; ama yine de söylemedi demeyin Bu ayarı da sıfırdan açmanızı tavsiye ediyorum, yoksa tonunuz amfinin içindeki REVERB yayları (2 veya 3) kaybolur

    MASTER VOLUME/ Power Gain Katı

    Master volume eğer tranzistörlü bir amfiye sahipseniz bildiğiniz sıradan bir ses yüksekliği ayarıdır. Amma velakin normal bir amfiye sahipseniz (bknz. lambalı) işler burada değişiyor ve çığrından çıkıyor. Artık MASTER VOLUME ses yüksekliği ayarını değil de MASTER GAIN ayarını çakıyor. Yani belli bir yerden sonra amfiniz güç katındaki lambalar doyuma ulaşıp sinyalinizi çok tatlı tatlı bakışlarla kırpmaya başlıyorlar Hem de amfinizin lambaları ile telleriniz sevişiyor gibi oluyor Bu ikili arasındaki ilişki son derece romantiktir. Sakın ola ki onları ayırmayın

    Preampten gelen sinyalin şiddetine göre amfinizin MASTER VOLUME ayarı kırılır. Bu da gitarınızdaki VOLUME ayarını düşürerek, ki aslında o logaritmik bir kazanç/gain ayarıdır, amfinizin kirliden temize ton çıkartmasını sağlayabilirsiniz! Bir anda amfiniz iki kanallı olmuştur ve gerçeği söylemek gerekirse, amfiniz aynen bu şekilde kullanılmak için tasarlanmıştır.

    Amfilerdeki güç katı kırılmasını duymak, aynı reverb gibi bağımlılık yapar. Ancak bu bağımlılık çok güçlüdür. Pedalmış, butikmiş tırt yani. Hele 4x12'nin önünde duruyor, amfinizden aynı vantilatör kadar hava pompalanıyorsa cennettesiniz.

    GİTARIMIZ

    Peki ya gitarımız? O da çok önemli, sonuçta amfiniz gitarınızdan çıkan sesi işliyor. Gitarinizda bilmem farkında mısınız, genelde 3 farklı ayar tipi oluyor: manyetik anahtarı, ses potisi ve ton potisi. Tabi gitarınız doğuştan ağma ise bu ayarlardan bir veya birkaç tanesi olmayabilir

    Sap manyetiğinize göre ton ayarlamışsanız köprü manyetiğine geçince ton çok cırtlak gelebilir. Hemmen amfinize koştunuz değil mi? Hayır durun! Eğer üstte bahsettiğim gibi ayar yapmışsanız gitarınızın üzerindeki TON potisi işinizi çok güzel halledecektir. Hani o potans işe yaramıyordu, kim demiş? Diyene inci sözlük okutun

    Manyetik yüksekliği ayarı için de aynı tüme varma yöntemini izlerseniz onları da en iyi şekilde kullanmış olursunuz. Ben de alıştıkça biraz biraz yükseklik artışı yapıyorum, şu anda doyum noktasına ulaştılar. Belli bir yükseklikten sonra ton kontrolünü çok iyi yapamıyorsunuz. Bir de doğal olarak manyetiğinizin olası azami yüksekliğini manyetiğin tipi belirliyor. Eğer seramik bir mıknatısı varsa çok da yakına getirirseniz manyetik alan çok güçlü olur ve tel sürekli çekimde olur, bu da telin sustain değerini düşürür maalesef. AlNiCo 2-5 gibi manyetikler varsa biraz daha yaklaşabilirsiniz. Bu sayı değeri düştükçe daha da yaklaşabilirsiniz. Bendekiler AlNiCo 2, ben neredeyse değdirsem de sorun olmuyor (2 mm). Bunu da SG Classic'ten ilham alarak yaptım zaten. Sağdan soldan başkasından ilham alın yane, kabuğunuzdan arada bir çıkın biraz nefes alın...

    Umarım bahsettiğim şeyleri uygulamakta sıkıntı yaşamazsınız. Sorularınız olursa bu başlığa istediğiniz kadar yazabilirsiniz. Kimse sizi kendisinden alçakta görmeyecektir. Görenlerle ben dalga geçerim merak etmeyin

    Sevgilerimle, 6v6'larımın selamı var

    Esen kalın.


    Yunus Erkaya


    KAYNAKLAR

    [1]: Fender '65 Deluxe Reverb Reissue Schematic, '65 Deluxe Reverb® Schematic, http://support.fender.com/schematics..._schematic.pdf

    [2]: Wikipedia, Fletcher-Munson Curve, http://upload.wikimedia.org/wikipedi...indos4.svg.png

    Not: Alıntıdır.
    Konu Korhan Kandil tarafından (28.03.11 Saat 10:24 AM ) değiştirilmiştir.
    Selim Hocamıza Destek Verelim [url]http://www.millermusicfactory.com

Bu Konudaki Etiketler

Gitar Dersi Video
Selim IŞIK ile Gitar dersi videoları, gitar akorları, gitar tabları, gitar kursu ve müzik forumu.
Sosyal Platformlar